- در خدمت جناب آقای مهندس سالار باوند، سرپرست محترم شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران هستیم. قصد ما آشنایی بیشتر با بزرگترین معدن طلای ایران است. در ادامه به طرح سئوالاتی پیرامون رویکردها، چالشها، ظرفیت و پتانسیلها و غیره در معدن طلای زرشوران می پردازیم:
۱- با توجه به اهمیت استراتژیک بهره برداری از ذخایر طلا در اقتصاد کشور، در صورت امکان توضیحاتی پیرامون معرفی ،ظرفیت و عملکرد تولید مجتمع طلای زرشوران ارائه بفرمایید .
معدن طلای زرشوران به عنوان بزرگترین معدن طلای روباز ایران در ۵۳ کیلومتری شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی و ۵۳ کیلومتری مجموعه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تخت سلیمان واقع شده است. گواهی کشف معدن طلای زرشوران پس از عملیات اکتشافی متخصصان داخلی و خارجی به نام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران صادر شده است .کارخانه فرآوری و استحصال طلا با ظرفیت اسمی سالانه سه تن شمش طلا در آبان سال ۵۵۳۵ افتتاح شد و ابتدا به عنوان مجتمع طلای زرشوران و از سال ۵۵۳۱ با تبدیل به شرکت، با عنوان شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران مشغول به فعالیت است. .این شرکت از زمان شروع به کار تاکنون بیش از ۰۴۴۴ کیلوگرم شمش طلا با عیار ۴۱ تولید نموده است. بر اساس مطالعات نهایی ذخیره قطعی معدن طلای زرشوران تکاب میلیون تن کانسنگ طلا با عیار متوسط ۱ ppm )گرم در تن( برآورد شده است.
۲- در سالهای اخیر چه طرحهایی در خصوص تکمیل زنجیره های ارزش و توسعه ظرفیت تولید شمش طلا در این مجتمع در دستور کار قرار گرفته است؟
در سال های اخیر در بخش معدن، اقدامات حیاتی و مهمی از قبیل تکمیل اکتشافات تفصیلی محدوده معدنی فعلی و انجام مطالعات اکتشافی سایر محدوده های پتانسیل دار معدن زرشوران، اقدام برای اخذ پروانه بهره برداری زرنیخ، جمع آوری و تفکیک و بسته بندی زرنیخ در محل مجتمع، انجام تشریفات لازم جهت انجام مزایده، تکمیل عملیات اکتشاف و تهیه طرح استخراجی سنگ تراورتن در معدن طلای زرشوران به جهت دستیابی به استخراج ۵.۳ میلیون تن انجام گرفت .
این شرکت در سالی که به فرموده مقام معظم رهبری)مدظله(، سال جهش تولید نام گرفت توانست با مدیریت صحیح، رفع موانع و شناسایی گلوگاهها و رفع موانع و بهبود فرآیندها توانست برای نخستین بار میزان تولید خود در یک سال)سال ۵۵۳۳( را چهار رقمی کند و به مقدار ۵۴۱۵ کیلوگرم طلای ۴۱ عیار با خلوص ۳۳۹ برساند .
همچنین با انجام کار کارشناسی و شناخت نقاط ضعف فرآیند تولید و تلاش مضاعف پرسنل خدوم این شرکت توانسته رکوردی دیگر در چهار ماهه پایانی سال ۳۳ با تولید ۵۳۳ کیلوگرم شمش طلای ۴۱ عیار با خلوص ۳۳۹ به ثبت رساند که نسبت به چهار ماهه مشابه در سال قبل ۱۰۴ کیلوگرم رشد تولید داشته است. شرکت طلای زرشوران ضمن دستیابی و عبور با اقتدار از برنامه مصوب و موظفی خود در سال ۹۹ موفق به افزایش ۳۰ درصدی تولید نسبت به سال ۹۸ نیز گردیده است .
لازم به ذکر است برای اولین بار از زمان تاسیس شرکت طلای زرشوران، در مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت در سال مالی منتهی به ۴۳/۵۴/۵۵۳۳ با تلاش پرسنل، تدابیر اندیشیده شده و با برنامه ریزی دقیق نسبت به اصلاح و بهبود فرآیندها، دقت در رعایت قوانین و مقررات اقدام و درنهایت طبق بررسی دقیق بازرسان و حسابرسان قانونی، عملکرد شرکت منطبق بر استانداردهای ذیربط تشخیص داده شد و رتبه مطلوب به شرکت تعلق گرفت .
استقرار سیستم بهای تمام شده در حوزه مالی و حسابرسی از دیگر اقداماتی است که با همت پرسنل خدوم واحد و مدیریت و هدایت سرپرست شرکت صورت گرفته است .
هچنین برخی از اقدامات صورت پذیرفته در بخش تولید به شرح زیر میباشد :
- ثبت ۵ رکورد جدید در تولید شمش طلا در ۳ ماهه اخیر
- بهبود ریکاوری تولید و رفع ایرادات موجود
- اصلاح الگوی مصرف و کاهش مواد مصرفی در هر تن خاک ورودی
- اصلاح شیوه دپوسازی در محل تولید
- انجام مطالعات حسابرسی متالوژی
- پیگیری اخذ مجوز موقت و دائمی پروانه بهره برداری ماده معدنی زرنیخ
- پیگیری و انجام مقدمات لازم برای اخذ اسناد مالکیت ۵۵۳ هکتار از اراضی طرح به نام شرکت و ایمید رو و ثبت مشخصات و حدود اربعه اراضی مجتمع در سامانه کاداستر و ثبت در اداره اسناد و املاک تکاب • ایجاد شبکه های گازرسانی در داخل مجتمع و تبدیل مشعل های خط تولید به مشعل های گازسوز و اتصال مجتمع به شبکه سراسری گاز
- برگزاری چند مناقصه بزرگ و بلا تکلیف و به جا مانده از گذشته
- برگزاری مناقصات در بخشهای مختلف از جمله معدن جهت بهبود عملکرد پیمانکاران بخش معدن و رفع ایرادات قراردادی
- انجام تدابیر و برنامه ریزی های لازم در واحد بازرگانی و پشتیبانی جهت تامین به موقع و پیشگیری از کمبود مواد مصرفی پر تکرار به منظور تداوم و استمرار فرآیند تولید
- پیاده سازی مدیریت زنجیره تامین در معدن و کاخانه
- انجام برنامه تعمیر و نگه داری پیشگیرانه و پایدار (PM)
- استقرار سیستم مدیریت یکپارچه IMS
- استقرار سیستم مدیریت مصرف انرژی و بهینه سازی مصرف انرژی
- پیاده سازی استاندارد ۱۷۰۲۵
- تولید شمش نقره در مقیاس آزمایشگاهی وانجام آنالیز عیار نقره موجود در لجن نقره و مقدمات لازم
جهت تولید شمش نقره در مقیاس صنعتی(تولید انبوه)
- بهبود فرآیند آبگیری در مرحله فیلتراسیون و افزایش ظرفیت فیلتراسیون
- توجه ویژه به مسائل زیست محیطی و ایجاد و احیای فضای سبز پیرامون مجتمع
۳- توسعه و فعالیت مجتمع طلای زرشوران په تاثیراتی را در خصوص بهبود و ارتقای شرایط اقتصادی منطقه و شهرستان تکاب داشته است؟
مجموعه زرشوران در راستای اجرای منویات مقام معظم رهبری(مدظله) از جمله سیاست های محرومیت زدایی دولت و توسعه متوزان منطقه ای نقش به سزایی در ایجاد اشتغال پایدار در منطقه داشته، به طوریکه هم اکنون بیش از ۵۵۴۴ نفر شامل ۳۴% پرسنل بومی و ۵۴% پرسنل غیر بومی در حوزه های مختلف قرارداد کار معین، شرکتی و خدماتی مشغول
به کار می باشند و برآورد می شود حدود ۳ برابر این میزان نیز اشتغالزایی غیر مستقیم صورت گرفته باشد. این مجموعه در حال پیگیری جهت افتتاح عملیات اجرایی فاز دوم توسعه قرار دارد که با محقق شدن آن برای تعداد قابل توجهی بصورت مستقیم شغل ایجاد خواهد نمود. همچنین با برنامه ریزی های انجام شده و اخذ مجوزهای لازم مصوب گردید که طلای مورد نیاز شهرستان، به صورت مستقیم تحت عملیات، فرآوری و در کارگاههای ساخت زیورآلات استفاده شود تا زمینه ساز اشتغال پایدار جوانان منطقه و افزایش ارزش افزوده و رونق اقتصادی برای تکاب شود.
همچنین این مجموعه اقدام به تکمیل خط انتقال گاز به کارخانه طلای زرشوران و اجرای شبکه گازرسانی داخل کارخانه و جایگزینی سوخت مایع با گاز طبیعی نموده است. که با این اقدام علاوه بر مجتمع، تعداد ۴۳ روستای کم برخوردار منطقه از نعمت گاز طبیعی برخوردار شدند .
شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران به عنوان یک وظیفه ذاتی همواره برخود فرض می دانسته تا در توسعه و عمران همه جانبه منطقه دخیل بوده و با مشارکت در طرح های توسعه ای سعی داشته تا مسئولیت خود در بعد اجتماعی و توسعه ای را به انجام برساند. از آن جمله می توان به تامین هزینه و کمک در احداث مدارس و جاده های روستای، اطفای حریق، کمک رسانی در سیلاب های فصلی و موارد مشابه اشاره نمود.
این شرکت در بعد سلامت جامعه نیز با کمک به تهیه تجهیزات بیمارستانی مانند دستگاه دیالیز و نیز در شرایط کنونی که جامعه با ویروی منحوس کرونا دست به گریبان است، با ارائه پکهای بهداشتی به فرمانداری و شهرداری تکاب و همچنین پشتیبانی از ستاد کرونا شهرستان تکاب در انتقال کیت های آزمایشگاهی به مراکز آزمایشگاهی معتبر فعالیت دارد .
۴- به نظر می رسد مسائل زیست محیطی یکی از چالشهای مهم فعالیت واحدهای معدن و فراوری شرکت طلای زرشوران است. این مجموعه در این خصوص چه اقداماتی را در دستور کار قرار داده است؟
با عنایت به تمهیدات اندیشیده شده درابتدای احداث مجموعه، حوضچه های پساب صنعتی، محل دپوی باطله و مخازن فرآوری و غیره تاکنون آثار و علائمی مبنی بر ایجاد یا انتشار آلودگی به محیط اطراف مشاهده نشده است. گواه این موضوع آزمایش های دوره ای انجام شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست، بازرسی های مرتب از ارگان های نظارتی توسط کارشناسان رسمی دادگستری می باشد. همچنین به صورت دوره ای کلیه آب های سطحی و زیرزمینی در مجاورت نقاطی که احتمال انتشار آلودگی در آن وجود دارد توسط آزمایشگاه معتمد سازمان حفاظت محیط زیست مورد آزمایش قرار می گیرد که تاکنون موردی گزارش نشده است .
از دیگر اقدامات اساسی شرکت طلای زرشوران، در جهت حفاظت از محیط زیست، احداث محل دپوی باطله فراوری ،حوضچه های نگهداشت پساب های مورد استفاده در صنعت است که به صورت مهندسی و کاملا ایزوله شده توسط لایه های نفوذناپذیر، و همچنین حفر چاه های مشاهده ای در اطراف این محل ها جهت برداشت نمونه و حصول اطمینان از عدم تغییر کیفیت آب های زیر زمینی بوده است .
شایان ذکر است طرح توسعه سد باطله )احداث سد ذخیره پساب و باطله کارخانه به ظرفیت ذخیره مشخص و تحت کنترل( نیز با بهره گیری از استانداردهای روز دنیا و نظارت کارفرما و پیمانکار طرح در حال اجرا می باشد که بخشی از آن تا قبل از پاییز به بهره برداری خواهد رسید .
یاد آور می شود مجموعه طلای زرشوران ضمن استقرار سیستم استاندارد ISO14001، در سال۳۳ نیز موفق به اخذ لوح تقدیر از اداره حفاظت محیط زیست شهرستان تکاب به سبب “تلاش وافر مسئول و کارکنان واحد بهداشت ایمنی و محیط زیست )HSE( و همکاری شایسته جهت رساندن واحد به استانداردهای مطلوب” شده است .
۵- اصلی ترین چالشهای فعلی توسعه و فعالیت شرکت طلای زره شوران را چه میدانید؟ مقوله تحریمها تا چه میزان در تامین ماشین آلات، تجهیزات و قطعات یدکی این مجتمع اثرگذار بوده اند؟
کارخانه زرشوران در دوران تحریم و بدون بهرمندی از تکنولوژی های خارجی آغاز به کار کرد. این شرکت توانسته از زمان افتتاح با بهره گیری از تکنولوژی داخلی و تکیه بر نیروهای بومی و به ویژه در سالی که به فرموده مقام معظم رهبری(مدظله)مزین به شعار تولید ،پشتیبانی ها و مانع زدایی هاست با انجام کار کارشناسی و علیرغم تنگناهای خاص حاصل از شرایط تحریم و چالشهای عملیاتی با شناخت نقاط ضعف فرآیند تولید و تلاش مضاعف پرسنل، به مجموع تولید بیش از ۱۴۴۴ کیلوگرم طلای ۲۴ عیار با خلوص ۳۳۹ برسد.
۶- چه چشم اندازهایی را در خصوص افزایش ظرفیت و ارتقای عملکرد تولید مجتمع طلای زرشوران متصور هستید؟ چه طرحهای توسعه ای در این خصوص در دستور کار قرار دارد؟
شرکت گسترش معادن و صنایع معدنی طلای زرشوران در سال جاری علاوه بر فعالیتهای اصلی(استخراج و تولید محصول)، برنامه های مختلفی شامل ایجاد فاز توسعه و اصلاح و ارتقاء خط فعلی ، احداث سد باطله، احداث انبار مغزه ،احداث سایت پسماند، مطالعات گسترده اکتشافات معدن، اکتشافات تکمیلی طلا به منظور شناسایی منابع موجود طلا در معدن و دست یابی به ذخایر جدید معدنی، بهبود عملکرد خط تولید و افزایش راندمان، انجام مطالعات ژئوهیدرولوژی ،بهبود شرایط مدیریت پسماند صنعتی و اجرای دائم پروژه های بهبود مستمر، دریافت پروانه اکتشاف ذخیره تراورتن ،دریافت مجوز پروانه بهره برداری صنعتی، ثبت اسناد مالکیت طرح و مجتمع، مطالعات مربوط به استحصال طلا با رویکرد آموزش و تعالی سازمان و استقرار طرح طبقه بندی مشاغل را اجرا می کند.
همچنین چشم انداز شرکت، دستیابی کارخانه به ظرفیت اصلی و رتبه برتر در استحصال طلا با توجه به ذخیره معدنی طلا در کشور می باشد .
- در پایان اگر نکته ایی مغفول مانده یا مطلبی برای ذکر دارید بفرمایید .
در پایان از تلاش و انگیزه مضاعف کلیه پرسنل و حمایتهای دلسوزانه مسئولین محترم منطقه )به ویژه نماینده محترم شهرستان در مجلس شورای اسلامی(، شهرستان و استان صمیمانه تقدیر و تشکر می کنم و امیدوارم با همین روحیه جهادی و با کوششی مضاعف و با اقدامات صورت گرفته بتوانیم در سال تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها رکوردهای جدیدی را به ثبت برسانیم و شاهد رونق اقتصادی مناسب، اشتغالزایی پایدار و خدمات رسانی به مردم شریف منطقه و در مجموع کشور باشیم.
